Er wordt heel wat geschreven en verteld over gezonde voeding. Welk eten goed is voor je hangt af van veel factoren:
- Familie-achtergrond
- Stofwisselingstype
- Eerder doorgemaakte ziekten en klachten
- Gebruik van medicijnen
- Je eet- slaap- en beweegpatroon
- Leefklimaat
- Geestelijke instelling
Door te zoeken naar de juiste balans in je voeding haalt je het maximale uit je gezondheid. Daardoor voel je je fitter en voorkomt of vermindert je klachten.
Energie-leveringsvoorwaarden
Om te leven en gezond te blijven speelt de energie uit voeding een belangrijke rol. Bij het omzetten van eten tot energie zijn een aantal processen belangrijk:
- Het spijsverteringskanaal neemt voedingsstoffen uit eten en drinken op
- De luchtwegen voegen er zuurstof aan toe
- De lever verspreidt de voedingsstoffen en de uit het eten vrijgekomen energie over het lichaam
- In tijden van drukte, ziekte en onvoldoende eten etc. springt de reserve-energie bij
Deze reserve-energie, uw persoonlijke accu, zit opgeslagen in de nieren. De reserves worden tijdens het slapen en door goede voeding weer aangevuld. Onze organen en systemen (bloed, lymfe, zenuwen) worden op deze manier gevoed, opgebouwd en hersteld. Ook wordt er gezorgd voor actie (beweging, warm houden van het lichaam) en transformatie (omzetting van eten in energie en het uitscheiden van afvalproducten).
Over verwarmen en koelen: de thermische werking van voeding
Voeding bestaat uit meer dan een optelsom van eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en mineralen. Voedingsmiddelen hebben ook een thermische werking op het lichaam. Grofweg kunnen we voedingsmiddelen indelen in verwarmende en verkoelende producten. Verwarmende producten brengen het lichaam in beweging, maken het warm en helpen (afval)stoffen om te zetten in andere producten. Voorbeelden zijn peper, kaneel, kruidnagel, lamsvlees, wortel, venkel, ui. Verkoelende producten helpen het lichaam tot rust brengen, bouwen het lichaam op en maken het koeler. Verkoelend werken o.a. fruit, yoghurt, bladgroenten, komkommer en water. Door bereiding kan de thermische werking veranderen. Bakken, braden, stoven en smoren en toevoeging van specerijen maken eten meer verwarmend. Denk aan een rauwe appel (verkoelend) versus appelmoes met kaneel (verwarmend).
Iedereen heeft zowel verkoelende als verwarmende producten nodig. Alleen een kouwelijk type zal relatief meer behoefte hebben aan verwarmende producten. En een warmbloedig type meer aan verkoelende voedingsmiddelen. De behoefte hangt ook af van je conditie op dat moment, het seizoen en het weertype. In de winter hebben we immers meer behoefte aan verwarmende stamppotten, soepen en stoofschotels en ’s zomers meer aan verkoelende rauwkost, sapjes en fruit.
Belagers van binnen en buiten
Het lichaam wordt voortdurend belaagd door schadelijke invloeden van buiten en binnen. Schadelijke invloeden van buiten zijn o.a.:
- Bacteriën, schimmels, virussen
- Barre weersomstandigheden (wind, kou, vocht, droogte)
Factoren die het lichaam van binnenuit belagen zijn o.a.:
- Ophoping van afvalstoffen vanuit de spijsvertering
- Veel vocht of slijm
- Droogte van b.v. de huid
Goede voeding helpt om de weerstand tegen belagers van binnen en buiten te verhogen. Het voorkomt vorming van afvalstoffen, slijm, vocht en ontstekingen en helpt bij het opruimen ervan. Enkele voorbeelden daarvan zijn:
- Bij vochtige weersomstandigheden of veel slijm kunt u beter slijmvormende, vochtverhogende voedingsmiddelen (melk, kaas, vet) vermijden. Gebruik dan liever extra slijm- en vochtoplossende producten, zoals radijs, knoflook en gember.
- Bij extreem droog weer, harde ontlasting of een droge huid werken scherpe, verwarmende producten, zoals specerijen averechts. Verzachtend werken juist vochtinbrengende producten, zoals fruit, olie en noten.
Heerlijke soep om in deze periode jezelf lekker in balans te houden (volgens de 5 elementen)
Broccolisoep (ca 4 porties)
Ingrediënten
hout 1-2 eetlepel vers geperst citroensap
vuur 1⁄2 theelepel geraspte citroenschil
aarde 2-3stronkjes broccoli (alternatief: komkommer)
olie om te bakken
150 ml kokosmelk
1-2 kleine aardappelen
metaal 1 grote ui
verse dille naar smaak
1 laurierblad
1 bouillonblokje (gluten- en gistvrij) of zelf getrokken bouillon
water ca. 500-600 ml water
zeezout
Bereiding
Snij de ui en de aardappelen in kleine blokjes. Snij de broccoli in kleine stronkjes. (Indien je komkommer hebt: schil de komkommers en snij doormidden. Verwijder met een theelepel de pitjes. Verhit olie in een koekenpan en fruit de ui. Voeg alle overige ingrediënten (behalve de kokosmelk en dille) toe en laat alles koken tot de groenten zacht zijn. Verwijder het laurierblad en voeg de kokosmelk toe. Haal van het vuur en pureer de soep. Serveer met verse dille en eventueel kleine in stukjes gesneden gerookte zalm.